prof. Bolesław Rutkowski,
lek. Zbigniew Heleniak
Katedra i Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych
W ciągu ostatnich 50 lat obserwuje się starzenie się społeczeństwa wraz ze wzrostem liczebności populacji osób w podeszłym wieku. Coraz bardziej istotna staje się zatem wiedza dotycząca zmian inwolucyjnych zachodzących z wiekiem oraz ich konsekwencji patofizjologicznych. Podczas starzenia się organizmu ludzkiego dochodzi do wielu zmian organicznych i czynnościowych w różnych narządach, w tym także w nerkach. Masa i wielkość nerek ulegają zmniejszeniu u osób starszych. Równocześnie znamiennie obniża się ogólna liczba czynnych kłębuszków nerkowych, natomiast naczynia, głównie korowe, wraz z wiekiem ulegają poskręcaniu. U ludzi w podeszłym wieku opisane zmiany organiczne prowadzą do wielu zmian czynnościowych, takich jak zmniejszenie wielkości przepływu krwi przez nerki oraz filtracji kłębuszkowej, a także upośledzenie zagęszczania moczu, konserwacji sodu, zakwaszanie moczu oraz zaburzenia gospodarki potasowej. Powyższe zmiany mogą prowadzić do wielu następstw klinicznych, ujawniających się przede wszystkim w obecności dodatkowych obciążeń, takich jak: infekcje, stany hiperkatabolizmu czy odwodnienie. Należy także pamiętać, że dawki leków u osób starszych powinny być dostosowywane do stopnia upośledzenia funkcji nerek. Świadomość istnienia opisanych zmian organicznych i czynnościowych powinna uchronić lekarza, a przede wszystkim starszego pacjenta, od wielu pomyłek diagnostycznych lub terapeutycznych.